مهمترین آفات گیاهان آپارتمانی

رایج‌ترین آفات گیاهان آپارتمانی و روش مبارزه

     هر ماه حد‌اقل دوبار گیاهان خود را شستشو دهید تا فرصت خوبی برای رسیدگی دقیق برای آنها فراهم گردد. شستشو و تمیز کردن را با شاخ و برگ‌ها شروع نمایید، مخصوصاً شاخ و برگ‌های تازه رسته که رنگ آنها روشن‌تر است یعنی همان‌هایی که به سرعت علامت‌های تخریب یا بیماری را بروز می دهند. تا آنجایی که امکان دارد آنها را از نزدیک مشاهده نمایید.معاینه را از برگ‌ها مخصوصا برگ‌های جوان که رنگی روشن دارند آغاز کنید در برگ‌های جوان علائم بیماری و ضعف به سرعت و روشنی آشکار می شوند. توجه داشته باشید که نقاط قهوه‌ای رنگ روی برگ‌ها بخاطر پایین آمدن شدید سطح رطوبت ایجاد می‌شوند و یا لکه‌های نازک بخاطر گرمای شدید به وجود می‌آیند.به خاطرداشته باشید که پشت برگ‌ها را هم معاینه نمایید یعنی جایی که حشرات برای تجمع آنجا را دوست دارند. و از شرایط خاک گلدان نیز چشم پوشی نکنید زیرا با این کار می توانید بی‌رنگ شدن خاک، شوره‌ها و جرم‌های نمک و یا ریشه‌های بیرون آمده را که علامت نگهداری غلط می‌باشند و نیز آفات و حشرات داخل خاک را پیدا نمایید. شناخت علائم بیماری گیاهان آپارتمانی و روش معالجه آنهادر شناسایی و مداوای بیماری های گوناگون خانگی دقت، هوشیاری و سرعت عمل از عوامل اساسی و موثر می‌باشند.نباید اجازه داد که توسعه بیماری به حدی برسد که از کنترل خارج شود و گیاهان آن را یکی پس از دیگری به نابودی بکشاند. در این قسمت به شرح پاره‌ای از بیماری‌ها که در بین گیاهان عمومیت بیشتری دارند می‌پردازیم و علائم هر بیماری را با ذکر علت و روش معالجه‌ی آن توضیح خواهیم داد.

۱-آفیدز( Aphids)

     این حشره شپش مانند ریز اندازه‌ای به طول۳میلی متر دارد، به رنگ‌های سبز، قرمز، صورتی، زرد، قهوه‌ای و سیاه دیده می‌شود. این حشره در نوک و زیر برگ‌های گیاه تجمع کرده و با مکیدن شیره‌ی گیاه رشد آن را متوقف می‌سازد. در نتیجه، برگ‌های گیاه کم رنگ شده و به تدریج جمع شده و می‌میرند.آفیدزها باترشح ماده‌ای براق(عسل مانند)سبب جذب انگلها‌ی گیاهی سیاه رنگ گشته وگیاهان حساسی چون دیفن باخیا و سرخس‌ها و انواع پیچک‌ها اکثرا به این آفت مبتلا می‌گردند.

علاج آن در آپارتمان:

گیاه را با آب ولرم و صابون طبیعی با پارچه‌ای که در این محلول قبلا خیس نموده‌اید شستشو دهید. با سم مالاتیون۲در هزار می توان نسبت به مبارزه و دفع این آفت در فضای باز اقدام کرد منوط بر اینکه سمپاشی در دو نوبت و هر نوبت به فاصله ی۱۵روز یک بار صورت گیرد.پس از خشک شدن سم گیاه را با آب تمیز بشویید.در هنگام سمپاشی با پارچه نازکی دهان و بینی خود را بسته و یا از ماسک استفاده نمایید.

توصیه:

به هیچ وجه استفاده از سم در آپارتمان به خاطر خطراتی که دارد توصیه نمی‌شود.و در مواردی که حشره زدگی زیاد می‌باشد بهتر است که گلدان را معدوم نموده و یا کلیه شاخه‌های گلدان را چند سانتی‌متر بالاتر از خاک گلدان چیده و دور بیندازید.

 

چنانچه ازگیاه مراقبت کامل نمایید جوانه‌های آن به زودی ظاهر شده و به رشد خود ادامه می‌دهند و یا قسمت‌های حشره زدگی را قیچی کرده و گیاه را با آب ولرم و کف صابون طبیعی در دو نوبت به فاصله ده تاپانزده روز شستشو دهید
این حشره بیشتر روی برگ‌های رنگین نظیر حسن یوسف مشاهده می‌شود حشرات بسیارکوچکی هستند که با مکیدن شیره‌ی گیاهی سبب افسردگی و بی حال شدن گیاه می‌گردند.

این حشرات معمولا زیر برگ‌ها تخم گذاری کرده و به صورت کرم‌های نامرعی در می‌آیند و از شیره‌ی گیاه تغذیه می‌کنند که این عمل بیشترین آسیب را به گیاه می‌رساند و در نتبجه برگ‌های سبز به تدریج به زردی گراییده و می‌افتند و چنانچه این حشره به موقع شناسایی و کنترل نشود مرگ کلیه گیاهان حتمی است.

روش مبارزه:

مثل مورد۱با آن مبارزه نمایید. یا در هر لیتر آب۲ /۱ قاشق چایخوری سم مورد نظر را ریخته و پس از مخلوط نمودن در خارج از آپارتمان و در فضای باز از آن استفاده نمایید و این ماده را از دسترس اطفال دور نگهدارید.

 

عکس شماره 1- آفیدز

 

 

2- عنکبوت قرمز خالدار(Spotted spider Mite)

این آفت بسیار ریز و میکروسکوپی است و با وجودی که برخی از آنها سبز رنگ می‌باشند ولی باز به عنکبوت قرمز مشهورند. اولین نشانه‌ی این حشره زدگی پیدا شدن خالهای قهوه‌ای رنگ و لکه هایی روی برگ‌ها می‌باشد. این حشره معمولا در زیر برگ ها زندگی می کند و تارهای سفیدی تنیده که ممکن است همه‌ی گیاهان را در بر گیرد در نتیجه گیاه بی‌رمق شده و می میرد، گیاهانی نظیر شفلرا، آسپارگوس، سرخس و کاکتوسها به این آفت دچار می شوند.

   علاج آن در آپارتمان:

در مورد حشره زدگی‌های شدید از سموم دیفوکل(Difocol) یا تترا دیفون (tetradifo 16) طبق دستور نوشته شده روی قوطی آن عمل نمایید. گیاهان برگ پهن را با برس نرمی که آغشته به کف صابون طبیعی و فاقد اسانس نموده‌اید پولک‌ها را از روی برگ ها پاک کرده سپس همه‌ی گیاه را با آب ولرم بشویید، گیاهان کوچک را در دستشویی با فشار قوی آب ولرم اسپری نمایید اینکار حشرات را تار و مار می نماید. در صورت نیاز مجددا همین عمل را تکرارنمایید.

عکس شماره 2- عنکبوت قرمز معروف به کنه قرمز اروپایی

 

3- شپشک آرد آلود(Mealybugs)

این حشره پولک‌دار است و مانند ذره‌های پنبه‌ای که توسط پنبه‌زن حلاجی شده باشد در زیر برگ‌ها و انتهای دمبرگ و ساقه جمع می شوند .این حشرات را پودر سفید رنگی شبیه به آرد پوشانیده است محل تجمع آنان بیشتر در درزهای نوک برگ‌هایی که در سایه واقع شده‌اند می‌باشد. گونه دوم این حشره، حشره‌های دم کوتاهی هستند که گاهی تا شش هزار عدد تخم می‌گذارند که با مکیدن شیره گیاهان، آنها را پژمرده و خشک می‌نمایند. گیاهانی که بیشتر مورد حملات این حشره قرار می‌گیرند عبارتند از حسن یوسف‌ها، کرتن،دراسینا، سرخس و نخل‌ها می‌باشند.

 

علاج آن در آپارتمان:

   گیاهان را با استفاده از سم مالاتیون یا اسید و یا هر سمی که مخصوص این آفت در بازار عرضه می‌گردد طبق دستور العمل داده شده روی بسته آن سمپاشی نمایید .نقاط آلوده به حشره را با پارچه و یا اسفنج نرمی که قبلا در الکل خیس کرده‌اید در دو نوبت به فاصله۱۰تا۱۵روز یکبار تمیز نمایید. می‌توانید با سم رُتینوندر فضای باز سمپاشی نمایید. پس از خشک شدن سم گیاه را با آب ولرم بشویید .همچنین از سموم پیرتروم(Pyrethrum) و مالاتیون در دو نوبت با فاصله۱۵روز یکبار نیز میتوانید استفاده نمایید.

 

عکس شماره 3- شپشک آرد آلود

 

 

 

 

4-   کرم(Worms)

وقتی که خاک به آسانی آب را جذب نمی کند حضور تعداد زیادی از این کرم را در خاک به ما خبر می‌دهد.

   برای مبارزه با آنها:

از سم کرم کش استفاده نمایید ولی بهتر است گیاه را با خاک از گلدان بیرون آورده و با دست کرم‌ها را از خاک جدا نموده و معدوم نمایید.

  

عکس شماره 4- کرم خاکی

  5-Leaf Miners

  این آفتی است زیر و روی برگ نقب می‌زند و معمولا یک خط سفید دنبال خود باقی می‌گذارد و نتیجتا این خط سفید برای شما مشخص می‌نماید که این آفت در کجای گلدان زندگی می‌کند.

   روش معالجه:

    اگر تعداد آن کم باشد کافی است که به آرامی آنان را یکی یکی بین انگشتان شصت و سبابه فشار داده و از بین ببرید و یا با یک سنجاق ته گرد بدن آنان را سوراخ نمایید.

عکس شماره 4- Leaf Miners و نحوه خسارت آن بر روی برگ گیاه

6- شته

این حشرات به آسانی قابل مشاهده و به رنگ‌های سبز، قرمز، زرد، سیاه و ... هستند و تمایل به تجمع به شکل دسته‌ای بزرگ روی جوانترین برگها و جوانه‌های گیاه دارند. شیره های گیاهی را می‌مکند و سبب بد شکلی برگهای جوان می‌شوند. بعلاوه شته‌ها ماده شیرینی ( عسلک ) از خود ترشح می‌کنند که برگهای گیاه را چسبناک می‌کند و سبب جذب و رشد سایر ارگانیزم‌های مضر می شوند .

روش مبارزه :  

قطع قسمتهای صدمه دیده و تغییر رنگ داده - شستشو با آب ولرم و صابون - استفاده ازسموم شیمیایی فسفره و سیستمیک 

عکس شماره 5- شته

 

 

7- مگس سفید

حشرات کوچکی هستند که سطح بدن آنها بوسیله یک ماده پودری سفید رنگ پوشیده شده است. این حشرات بیشتر درسطح زیرین برگ‌های جوان جمع می‌شوند و بر اثر تکاندادن شاخ و برگ گیاهان مسافت کمی را پرواز می‌کنند . این حشرات با استفاده از قطعات دهانی مکنده – سوراخ کننده، معمولا روی برگ‌ها لکه های زردی ایجاد می‌کنند و همچنین تولید عسلک کرده و محیط مساعدی برای رشد قارچ‌های سیاه دوده‌ای فراهم می‌آورند .

روش مبارزه :

استفاده ازسموم فسفره سیستمیک 

عکس شماره 6- مگس سفید

 

 

 8- کنه 

کنه ها موجودات ریزی هستند که به آسانی دیده نمی‌شوند  به همین دلیل باید از روی عوارض ایجاد شده روی گیاه پی به وجود آنها برد. نقاط متعدد زردرنگ روی برگ که به تدریج تغییر رنگ داده و پس از مدتی خاکستری، قرمز یا قهوه‌ای می‌شود نشان دهنده وجود این آفت است. گاهی برگ در اثر از دست دادن شیره نباتی حول دمبرگ خود خمیده و پوششی از تار های باریک که حالت  گرد آلود دارد در زیر سطح برگ مشاهده  می‌شود . ( کنه تار عنکبوتی )

روش مبارزه : شستشوی گیاه با آب- مبارزه با سموم فسفره کنه کش

 

عکس شماره 7- کنه

 

بد نیست بدانید :

- گاهی اوقات لکه‌های خشک و نسبتا پهن روی برگ‌ها به علت بیماری ابجاد نمی‌شود بلکه سوختگی از قرار گرفتن گیاه، در تابستان پشت پنجره‌های آفتابگیر، کمبود آب و رطوبت و یا افراط در استفاده از کودهای شیمیایی نشات می‌گیرد .

- افراط در آبیاری گیاهانی با بافت آبدار و گوشتی مانند سانسوریا و یاکاکتوس باعث فساد در ریشه و طوقه شده و نهایتا اندام‌های هوایی گیاه از بین می‌رود .

- خوب است بدانید که آفات در گیاهان آپارتمانی به مراتب متداول‌تر و خطر ناک‌تراز بیماری‌ها است و باید با آنها به صورت جدی مبارزه کرد.

نویسنده: مهندس محمدرضا زحمتی