عملیات عمومی مورد نیاز باغ های میوه در پاییز

با توجه به عملیات های مختلفی  که در سطح باغ های  میوه کشور انجام می گردد و به منظور بهره وری بهتر و بیشتر و کمتر شدن هزینه های آتی باغ های موجود توصیه می شود امور ذیل با دقت انجام شوند.

1- آبیاری باید تا اواخر مهرماه ادامه یابد و سپس قطع شود تا درخت آماده خزان و رفتن به خواب شود و مواد غذایی موجود در برگ ها قبل از خزان به سرشاخه ها و جوانه ها منتقل و سال بعد برای گلدهی مورد استفاده قرار گیرد.

2- تا اواخر آبان ماه باید بقایای برگ و میوه های ریخته شده در کف باغ و شاخه های آلوده جمع آوری و به بیرون از باغ منتقل و سپس سوزانده شوند، دقت کنید که در صورت باقی ماندن در باغ محل امن و مناسبی برای زمستان گذرانی بسیاری از آفات خواهند بود.

3- در آبان ماه باید تنه درختان را از کف تا بازو با محلول بردو تیمار کرد به دودلیل عمده :

اول: روشن تر بودن محلول از تنه درخت که باعث بازتابش نور و در نتیجه جلوگیری از ایجاد شیار توسط نور خورشید بر روی تنه و ایجاد شانکر می گردد.

دوم: اینکه بدلیل وجود آنتی بیوتیک بودن سولفات مس و آهک موجود در محلول بردو از ایجاد بیماری های قارچی مانند:پوسیدگی طوقه(فایتوفترا) و... در درخت جلوگیری می نماید.

4- در آذرماه باید نسبت به پابیل دور تنه درختان و کوددهی اقدام نمود.توجه شود که کود دهی بهتر است به صورت چالکود صورت گیرد تا بهتر در اختیار ریشه ها قرار داده شود.برای این امر بهتر است تا در دو طرف درخت و یا فاصله حدودا نیم متر از تنه(تقریبا زیر شلنگ آبیاری قطره ای یا جوب آبیاری) در زیر سایه انداز، چاله ایجاد و کود دامی پوسیده در چاله ریخته و روی آن را با خاک پوشانید.

 

نویسنده: مصطفی محمدی گرمارودی و امیر عباس تقی زاده

سموم مختلف برای مبارزه با آفات عمومی باغات میوه

1-شته: برای مبارزه با شته بهترین سم کاربردی اثرگذار موجود در بازار ایمیداکلوپرید یا کنفیدور می باشد که با غلظت یک در هزار توصیه می گردد و در صورت مقاوم شدن آفت نسبت به سم میتوان از سم مالاتیون با غلظت 1.5 در هزار استفاده کرد.توجه شود که راه بیولوژیکی مبارزه با شته استفاده از کفشدوزک می باشد.ضمنا دقت کنید سمپاشی در روزی که باد شدید است انجام نگردد و استفاده از ماسک،دستکش،کلاه و عینک الزامی و حداقل تا 24 ساعت بعد از سمپاشی بارندگی نباشد.

مبارزه با سفیدک انگور

یکی از مشکلات باغداران در مورد کشت انگور سفیدک می باشد که هم خسارات زیادی را بر دوش باغداران می ‌گذارد و هم کیفیت محصول را کاهش می دهد. از این رو در این مطلب تلاش می شود تا به این موضوع پرداخته شود. علت اصلی بروز این مشکل قارچ می باشد که بر اثر رطوبت زیاد در زمین و بخار شدن آن در اواسط اردیبهشت به بعد(در مناطق مختلف این زمان متفاوت است) بروز می کند که اغلب با سموم مختلفی مانند توپاس برای مبارزه با آن سمپاشی می شود.برای این موضوع باید پیشگیری کرد تا هم هزینه ها را کم کرد و هم محصول سالم تری تولید کرد.برای این کار هم می توان از آبیاری های نوین استفاده کرد و مهمتر اینکه در فصلی که این مشکل پیش می آید می توان با یک هرس سبز که با حذف برخی شاخه و برگ های اضافی باعث شد که هم نور بر روی خوشه تازه تشکیل شده بتابد و هم اینکه با حذف برگ های اضافه در میان بوته انگور هوا را جریان داد تا رطوبت خارج شده و دیگر قارچ تشکیل نگردد.

تصویر یک خوشه انگور بدون مشکل سفیدک

پایه پیرودوارف

پایه پیرودوارف Pyrodwarf

اهمیت کشت گلابی

     گلابی پس از سیب مهمترین میوه دانه دار در سطح جهان محسوب می شود. از جمله ویژگی های بارز میوه گلابی تنوع چشمگیر، اندازه، طعم و خصوصیات ظاهری میوه می باشد که همین امر باعث استقبال مردم از این میوه پر خاصیت شده است که در پی آن شاهد استقبال باغداران عزیز از  احداث باغ های این محصول می باشیم.

لزوم استفاده از پایه های رویشی

     با توجه به اهمیت  و اقتصادی بودن کشت این گونه در کشور و اینکه تا کنون توجه کمتری به این محصول از جنبه تولید و خصوصا صادرات آن شده و در کشور کمتر به روشهای نوین باغداری نظیر استفاده از پایه های پاکوتاه کننده توجه شده است لازم دانستم تا به معرفی پایه های رویشی گلابی اقدام کنم تا بتوانم کمکی در این زمینه به باغداران عزیز انجام داده باشم.

پایه پیرودوارف Pyrodwarf

     منشا این پایه بصورت دورگ از ارقام الدهم بدلیل مقاومت به بیماری آتشک و بن لوییز د آوارانچز بدلیل انتقال صفت سهل ریشه زایی می باشد.از خصوصیات این پایه می توان به نیمه پاکوتاه کنندگی، ازدیاد آسان آن در بصورت کشت بافت، مقاومت متوسط به آتشک، عدم ناسازگاری با آرقام گلابی، زود باردهی، راندمان بالای باروری و اندازه مطلوب و یکسان میوه، عدم تمایل به تولید پاجوش و از همه مهمتر عدم حساسیت به کلروز ناشی از کمبود آهن در خاک های قلیایی اشاره کرد که با استقبال زیاد شرکت های کشت بافتی هم به صورت پایه و هم به صورت ارقام پیوند شده در روی این پایه هم اکنون در بازار در دسترس باغداران گرامی قرار دارد.'گلابی روی این پایه را میتوان با فواصل کشت روی ردیف 3 متر و بین ردیف با توجه به ماشین آلات موجود 3 یا 4 متر کشت کرد.ضمنا از نظر هرس هم فرم هرس محور مرکزی تغییر یافته برای آن بسیار مطلوب می باشد.

                                        عکس1- عدم کمبود کلروز آهن در ارقام گلابی با پایه پیرودوارف

عکس2- گلدهی بسیار مناسب در ارقام گلابی با پایه پیرودوارف

   

عکس3- باردهی بسیار مناسب در ارقام گلابی با پایه پیرودوارف

منبع استفاده شده در این مطلب علاوه بر تجربیات شخصی، از کتاب گلابی(گیاه شناسی ، ارقام و پایه ها) تالیف جناب آقای دکتر حمید عبداللهی چاپ انتشارات آموزش و ترویج کشاورزی استفاده شده است.

هرس، اصول و روش ها

تعریف هرس

هرس به تعریف ساده عبارتست از تربیت درخت بصورتی که نور، هوا و مواد غذایی بطور یکسان بین تمام شاخه‌های درخت تقسیم شود. و به عبارت علمی تر یعنی بریدن قسمتهایی از اندام گیاه بر اساس فرمول و هدف معین برای افزایش عمر درخت، افزایش کمیت و کیفیت محصول، ایجاد فرم مناسب برای دریافت نور، جوان سازی درختان و جلوگیری از ریزش محصول.

نکاتی در مورد هرس

     در جامعه هدف ما که اغلب باغداران گرامی آن را تشکیل می‌دهند چند باور غلط وجود دارد. اول اینکه موقع خرید نهال بایستی نهال چند ساله و از نظر ارتفاع، بلند تهیه کرد تا زودتر به بار بنشیند که کاملا غلط است چون نهال خوب و ایده آل نهال حدودا یک متر است چون باید بعداز کشت برروی آن هرس اولیه را انجام داد که در ذیل توضیح داده خواهد شد.

باور غلط دوم اینست که باغداران محترم بعد از کشت به خیال اینکه نهال تازه کشت شده دیگر نیازی به هرس ندارد تا چند سال(4یا5) نهال را به حال خود رها می‌کنند و بعد از آن با مشکلاتی مانند مرتفع شدن درخت و برداشت و سمپاشی و هرس سخت و پرهزینه که نهایتا ادامه کار برایشان صرفه اقتصادی نداشته و سپس به کارشناسان و همکاران گرامی مراجعه می‌کنند.حال آنکه پیشگیری همیشه بهتر و کم هزینه تر از درمان است.

اصول هرس

در هرس درختان میوه دو اصل وجود دارد که مانند دو کفه ترازو عمل می‌کنند: 1- تولید چوب  2- تولید میوه

توضیح اینکه باغداران و هرس کاران محترم توجه داشته باشند که در تولید هرکدام از اصول بالا موفق تر عمل کنند اصل بعدی کم رنگ تر می‌شود.بعنوان مثال وقتی که هرس را اشتباه انجام بدهیم، تولید میوه کم ولی تولید چوب زیاد خواهد شد و البته همینطور برعکس، اگر یک هرس اصولی و موفق را انجام دهیم میوه بیشتر و چوب کمتری تولید می‌شود. متاسفانه باغداران و هرس کاران عزیز این باور اشتباه را دارند که باید همواره بعد از هرس چوب زیادی از باغ خارج شود که کاملا اشتباه است و در هرس درست باید هر سال چوب کمتری نسبت به سال قبل از باغ خارج شود.

هرس اولیه

هرسی است که بعد از کشت نهال صورت می‌گیرد و بدین صورت است که نهال را از ارتفاع90-85 سانتی متری سر برداری می‌کنیم تا در بهار و یا پاییز بازو‌های مناسب را در این ارتفاع انتخاب و بازوها در این ارتفاع شکل بگیرند.

عکس1- هرس اولیه

هرس فرم دهی

بعد از هرس اولیه و در شروع فصل رشد باید در چهار جهت اصلی چهار شاخه قوی و مناسب را انتخاب و بقیه را حذف کرده تا فرصت رشد بهتری را برای چهار بازوی اصلی ایجاد شود. توضیح اینکه بجز خانواده هلو و زردآلو باید یک محور اصلی هم برای درخت انتخاب کرد که به این نوع هرس محور مرکزی تغیر یافته می‌گویند.

توضیح اینکه ما باید در تمام طول بازو و سرتاسر تاج شاخه های بارده تولید کنیم.

عکس2- انتخاب بازوهای اصلی

عکس3- باز کردن بازوها با لوله پلاستیکی

عکس4- تشکیل اسپور برروی شاخه

عکس5- فرم نهایی درخت

لزوم وجود محور مرکزی

1-تقسیم رشد اضافه بصورت طبقه بندی برروی محور مرکزی.

2-فرار بازوها از سایه محور مرکزی و باز شدن زاویه آنها که باز شدن آن کمک به باردهی زودتر و رشد اضافی کمتر شاخه می کند.

در مرحله بعد باید در بهار یا پاییز بوسیله لوله آبیاری پلاستیکی یا چوب در پاییز و یا با گیره رخت در بهار یا هر وسیله دیگری زاویه بازو‌های اصلی را تا 45 درجه باز کرد تا باعث شود که شاخه ها رشد اضافی نداشته باشند و زودتر به مرحله باردهی برسند.

در پاییز محور مرکزی را با ارتفاع حدودا 80 سانتی متر از بازوهای اصلی در نظر گرفته شده سربرداری می‌کنیم تا طبقه دوم را شکل بدهیم و مجددا اینکار را برای طبقه سوم انجام می‌دهیم و اصولا دیگر رشد آن متوقف و نیاز به ایجاد طبقه دیگری ندارد.

انشاالله در آینده مطالبی در مورد انواع پایه های درختان میوه در اختیار شما قرار داده خواهد شد.

                                                                                                             مصطفی محمدی گرمارودی

 

مبارزه بیولوژیک

مبارزه بیولوژیک

مقدمه :

     کنترل آفات در کشاورزی یکی از مهمترین دغدغه‌‍‍‍‌های کشاورزان و باغداران است که با اهداف مختلف از جمله افزایش محصول، جلوگیری از گسترش آفات، کاهش میزان خسارت به محصول و غیره.. انجام می‌شود اما در اکثر موارد چنین اهدافی بطور کامل اتفاق نمی‌افتد و حتی در مواردی کشاورزان و باغداران با خسارات جبران ناپذیری روبرو می‌شوند که از علل این امر می‌توان به مواردی همچون عدم آگاهی کشاورزان از شناختآفات زراعی و باغی، عدم آگاهی از نحوه عمل سموم شیمیایی (تماسی ، سیستمیک یا سموم حفاظتی و غیره...) عدم آگاهی از کاربرد سموم شیمیایی و از همه مهمتر عدم آگاهی از زمان مناسب جهت مبارزه مفید بر علیه آفات و بیماریها اشاره کرد.بنابراین با استفاده نا‌مناسب از سموم شیمیایی در زمان‌های نا‌مناسب علاوه بر افزایش خسارت به محصول، سلامت اکوسیستم ومحیط زیست هم به خطر می‌افتد. می‌دانیم که هدف اصلی زارعین و باغداران در هر کشور تامین مواد غذایی در نهایت امنیت غذایی آن کشور می‌باشد. امنیت غذایی، سلامت و بهداشت جامعه در کنار تداوم کشاورزی تا نسل‌های متمادی یکی از مهمترین اهداف کشاورزی پایدار می‌باشد. استفاده از روش های مناسب جهت مبارزه با آفات و بیماریها می‌تواند ما را در رسیدن به این اهداف یاری کند.

مبارزه تلفیقی

     بهترین و موثر ترین روش‌ها برای مبارزه با آفات و در نهایت تولید محصول با عملکرد بالا مبارزه تلفیقی است. مبارزه تلفیقی با آفات، بیماریها و علف‌های هرز امروزه با کمترین هزینه و ساده ترین و در نهایت موثر ترین روش ها انجام می‌شود. استفاده از روش‌های بیولوژیک که از حشرات شکارچی برای از بین بردن آفات مورد نظر استفاده می‌نمایند در مواردی استفاده از کشت تله برای جلو‌گیری از هجوم گروه خاصی از آفات زراعی و.... همچنین استفاده از ادوات بیولوژیک که به بحث در این موضوع خواهیم پرداخت همگی می‌توانند جایگزین سموم شیمیایی شده و با تولید محصول سالم جامعه و نسل‌های سالم ایجاد نماید. بعنوان مثال در مزارع شالیکاری در زمان تشکیل ساقه برنج که اندام زایشی بر روی آن تشکیل می‌شود نوعی کرم ساقه خوار با خوردن بافت ساقه باعث شکسته شدن آن شده و در نهایت به دلیل از بین رفتن اندام زایشی موجب افت شدید عملکرد می‌گردد زنبور‌های تریکو‌گراما که شکارچی آن محسوب می‌شوند در زمان تخم‌گذاری این آفت تخم‌ها را پیدا کرده و از بین می‌برد همچنین برای تغذیه نوزادان خودش پس از خروج از تخم، در کنار تخم‌های آفت تخم‌گذاری کرده موجب نابودی آنها می‌شود با پرورش و رها کردن تعداد زیادی از این آفت در مزارع نیاز به استفاده از سموم مربوطه نیست. آفت شته که اکثر باغات میوه را مورد حمله قرار می‌دهد توسط کفشدوزک هفت نقطه ای خورده می‌شود و بطور معجزه آسایی موجب کاهش جمعیت آنها می‌گردد. لازم به ذکر است که شته ها در طبیعت شکارچی‌های بسیاری دارند که از آن جمله می‌توان به مورچه‌ها، لارو بسیاری از کرم ها و شب پره‌ها همچنین سوسک‌های ببری یا تاول‌زا (Meloidae) اشاره کرد.

 

عکس1. (راست) آفت شته که توسط مورچه‌ها مورد حمله قرار می‌گیرد. (چپ) سوسک ببری  یا تاول‌زا

 

عکس 2. شکار شته‌ها توسط کفشدوزک هفت نقطه‌ای

بسیاری از زارعین برای اینکه از آفت سن گندم، در زمان شیری بودن دانه (مرحله قبل از رسیدگی کامل دانه غلات) در امان باشند در دامنه‌ها و در جوار کوهپایه‌هایی که زیستگاه سن‌ها می‌باشد اقدام به کشت محدود و پراکنده جو می‌نمایند با توجه به اختلاف زمان رسیدن جو نسبت به گندم سن‌ها پس از اینکه از ارتفاعات به سمت مزارع و دشت‌ها پرواز می‌کنند در مسیر خود با دانه‌های جوی تازه مواجه می‌شوند و بطور کامل از آنها تغذیه می‌کنند در مدت زمانی که سن‌ها مشغول تغذیه از جو می‌باشند گندم‌های تازه و شیری کاملا رسیده و دانه‌بندی درون سنبله کامل می‌شود اکنون سن‌ها به سمت گندم‌ها پرواز می‌کنند که با دانه خشک شده گندم و غیر قابل استفاده مواجه می‌شوند بنابراین کشاورز بدون سموم شمیایی از حمله سن گندم رهایی می‌یابد. یکی از مهمترین آفات باغات میوه بخصوص انگور کرم C شکل است که حدود 3 سال به صورت لارو زندگی می‌کند و از ریشه درختان تغذیه می‌نماید و با خوردن ریشه درخت موجب خشکی و مرگ آن می‌شود با شروع فصل سرما کرم‌های C شکل برای زمستان گذرانی تا عمق 50 سانتی‌متری خاکنفوذ کرده و از سطح زمین دور می‌شوند بنابراین از سم‌پاشی‌های زمستانه در امان خواهند بود بهترین روش برای از بین بردن آنها شخم با عمق 40 یا 50 سانتی‌متری  باغ بخصوص خاک اطراف درخت می‌باشد با این روش کرم را به سطح خاک هدایت کرده‌ایم با توجه به سرد بودن هوا و عدم تحرک نمی‌تواند دوباره به عمق خاک رفته و در اثر سرما می‌میرد. در مبارزه به روش بیولوژیک در اکثر مواقع ازسموم شیمیایی استفاده نمی‌شودو تنها از سیکل زندگی حشرات و اطلاع از نحوه زندگی میزبان و تغذیه هر یک اقدام به مبارزه می‌نماییم. در سایر موارد ابزار و وسایلی جهت شکار و مهار حشرات و در نهایت کنترل آفات مورد نیاز می باشد. ادوات بیولوژیک از جمله ابزاری هستند که در این زمینه کاربرد دارند.

لزوم استفاده از مبارزه تلفیقی و ادوات بیولوژیک

     امروزه مصرف کنندکان و افراد جامعه در خصوص مصرف محصولات ارگانیک بیشتر رغبت نشان می دهند تا محصولات غیر‌ ارگانیک. تولید محصولات سالم و ارگانیک نیاز‌مند دقت و صرف وقت بیشتری می‌باشد اما هزینه کمتر و محصولات سالم‌تری تولید خواهد شد. در خصوص محصولات ارگانیک تعاریف بسیاری گفته شده است اما مهمترین نکته‌ای که همه محققان کشاورزی و متخصصان بهداشت و سلامت با آن اتفاق نظر دارند این است که در مورد زمین زراعی اگر تا سه سال پی‌در‌پی از سموم  و کود‌های شیمیایی استفاده نکرده باشند زمین یا باغ را سالم و اگر تا پنج سال پی‌در‌پی این روند ادامه داشته باشد محصول بعمل آمده از زمین یا باغ را ارگانیگ می‌گویند در مورد محصولات هم این نکته می‌‌بایست رعایت شود که در این زمینه بیشتر محصولات باغی را شامل می‌شود. اگر محصولی پس از استفاده از سموم شیمیایی دوره کارنس سم (مدت زمانی که سم پس از مصرف در بافت میوه کاملا از بین رفته باشد و پس از مصرف میوه افراد دچار بروز علائم خاص از جمله سر درد، سر گیجه، حالت تهوع، استفراغ، دل درد و غیره نشوند) را گذرانده باشد و پس از آن به بازار عرضه شود آن محصول را سالم و محصولی که به هیچ عنوان کشاورز یا باغدار در طول دوره رشد تا رسیدگی کامل آن، از سموم شیمیایی برای مبارزه با آفات و بیماری ها استفاده نکرده باشد محصول ارگانیک می‌گویند.

ادوات بیولوژیک بهترین و مناسب ترین ابزار برای تولید محصولات ارگانیک و تضمین سلامت جامعه و جهشی بزرگ در جهت نیل به اهداف بلند مدت در رابطه با کشاورزی پایدار می‌باشند.

ماهیت ادوات و ابزار بیولوژیک در مبارزه و کنترل آفات

حشرات مانند همه موجودات زنده برای بقاء و حفظ نسل خود در طبیعت جفت‌یابی کرده و پس از جفت‌گیری تخم‌ریزی یا زنده‌زایی و در نهایت تکثیر نسل می‌کنند کاربرد ادوات بیولوژیک بدون آشنایی و شناخت از خصوصیات حشرات مختلف امکان پذیر نیست حتی برای استفاده از سموم شیمیایی هم باید بدانید یک حشره خاص در چه زمانی از سال شروع به فعالیت می‌نماید یا اینکه حشرات مختلف به چه روشی به محصول خسارت وارد می‌کنند مثلا شته‌ها مکنده‌اند و با مکیدن شیره گیاهان منجر به خسارت می‌شود یا سوسک‌های سر‌شاخه خوار و ملخ دارای عضو دهانی جونده‌اند و با خوردن گلها و برگ‌های جوان موجب خسارت می‌شوند.

مهمتر از موارد ذکر شده زمان فعالیت آفات در فصول مختلف سال می‌باشد که در آن زمان حشره مورد نظر بیشترین فعالیت و زاد و ولد را دارد. بنابراین ماهیت استفاده از ادوات بیولوژک بر اساس فیزیولوژی و کنترل یا توقف زاد و ولد حشرات تعریف می‌شود لازم به ذکر است هر منطقه از کشور‌مان دارای اقلیم و اکوسیستم خاصی استو از آفات و بیماری‌های مشخص و قابل پیش بینی برخوردار می‌باشد.

 

 

 

ن   نحوه عمل ادوات بیولوژیک

1 ) جلب کننده‌ها (Lure)

یکی از روش‌های مورد استفاده در بر نامه ردیابی و شکار انبوه آفات استفاده از مواد جلب کننده می‌باشد. جلب کننده‌ها در واقع محرک‌های غذائی، بینائی و یا جنسی می‌باشند که گاهی به تنهائی یا در ترکیب با سایر محرک‌ها و یا سموم در انواع تله‌ها استفاده می‌شوند.

الف) فرمون جنسی

مهمترین روشی که ادوات بیولوژیک را بهترین و موثرترین ابزار برای مبارزه و دفع آفات قرار داده است، استفاده از هورمون‌های خودحشرات است. حشرات دارای هورمون‌های مختلفی هستند اما در یک دسته‌بندی کلی به دو دسته تقسیم می شوند: 1. هورمون‌های دفع کننده که آلامون نام دارند و اغلب بوی نا‌مطبوعی دارد بطور مثال سن‌ها به محض مواجه شدن با دشمن بوی بدی از خود متصاعد می‌کنند که باعث فرار موجود مهاجم می شود. 2. هورمون‌هایی که باعث جذب حشرات می‌شود و کایرامون نام دارند که مهمترین آن فرمون‌های جنسی هستند که با متصاعد کردن آن در فضا حشره جنس مخالف را به سمت خود جلب  می‌نماید. تله‌های فرومونی از همین اصل استفاده می‌نمایند بدین صورت که فرمون مخصوص یک آفت را (مثلا حشره ماده) بر روی نوار چسبنده‌ای در باغ آغشته می‌نمایند با پیچیدن بوی فرمون جنسی در فضا حشره نر به سمت بو رفته و منبع آن را پیدا می‌نماید. زمانی که بر روی نوار چسبنده می‌نشیند دیگر قادر به بلند شدن نیست بنابراین دیگر حشره نری وجود ندارد که نسل بعدی خود را تولید نمایند این امر در طول دو یا سه سال متمادی باعث کنترل آفت مورد نظر در باغ یا منطقه می‌شود اما توجه داشته باشید که به هیچ وجه آنرا ریشه کن نمی‌نماید. بعنوان مثال در سال 1389 در یکی از ایستگاه های تحقیقات باغبانی در کرج کرم خراط به مرحله طغیان رسیده بود و بطور متوسط بر روی هر درخت سیب 8 تا 10 منفذ که نشان دهنده فعالیت کرم خراط بود مشاهده می‌شد. برای مهار این آفت با قرار دادن تله‌های فرمونی جهت جلب پروانه های فری(Zeuzera) در طول 3 سال پی در پی باعث کنترل کامل حشره بالغ این آفت جدی شد.

 

عکس3. (سمت راست)پروانه فری Zeuzera. (سمت چپ) تله های فرمونی در باغ جهت شکار و مهار پروانه فری

 

2) نور

در موارد دیگر از  از نور برای به دام انداختن حشرات استفاده می‌کنند. حشرات از نظر گرایش به نور به دو دسته تقسیم می‌شوند 1. حشرات نور گریز 2. حشرات نور دوست . ادواتی مثل تله‌های نوری برای حشرات نور دوست طراحی شده است در این نوع تله‌ها که شب‌ها کار گذاشته می‌شود تله قیف ماندی را در فضای مزرعه یا باغ قرار می‌دهند که یک لامپ روشن در بالای قیف تعبیه شده است از آنجایی که حشرات نور دوست به سمت نور حرکت می‌کنند خود را به نور می‌رسانند در درون قیف می‌افتند منفذ خروجی تله طوری طراحی شده است که حشره پس از افتادن درون آن دیگر قادر به خارج شدن نیست بنابراین تعداد زیادی از حشرات که در روز می توانند خسارت جبران ناپذیری به محصول یا به درختان وارد نمایند به راحتی و بدون هیچ سم شیمیایی از بین می‌روند. انواع پروانه‌ها و شب پره‌ها جزو این دسته از حشرات هستند که با این روش مهار می‌شوند.

3) رنگ

یکی از عوامل مکانیکی موثر در کاهش جمعیت آفات در چهار چوب مبارزه تلفیقی، استفاده از تله‌های رنگی چسبنده می‌باشد. به طور کلی حشرات به رنگهایی که طول موج آن‌ها بین 300 تا 650 نانومتر می‌باشد عکس‌العمل نشان می‌دهند و جذب آنها می‌شوند. استفاده از تله‌های چسبنده یکی از ایمن‌ترین و کم هزینه‌ترین روشهای مبارزه با آفات می باشد.از کارت‌ها و نوار‌های زرد و آبی به تعداد محدود می‌توان برای رد‌یابی و به تعداد زیاد‌تر برای شکار انبوه آفات به خصوص در محیط‌های بسته مانند گلخانه‌ها استفاده کرد.

عکس 4. نوار زرد در باغ و گلخانه جهت شکار و کنترل آفات

 

در ادامه بطور اختصاصی به شناسایی و نحوه عمل هر یک از ادوات بیولوژیک خواهیم پرداخت.

                                                                                                                                                                                                                         تهیه و تنظیم :

                                                                                                                                                                                                                                                        محمدرضا زحمتی

 

 

 

 

شناخت و اصول روش تهیه پیوندک

پیوندک چیست؟

به جوانه شاخه های یکساله ای که از ابتدای فصل رشد تا اوایل تابستان را رشد کرده باشد پیوندک گویند.توجه اینکه پیوندک خوب شاخه ایست که حداقل اندازه یک مداد قطر و نیمه خشبی شده باشد و به اصطلاح رسیده و دارای نطفه باشد  تا گیرایی پیوند بالا برود وگرنه گیرایی پیوند را پایین می آورد.

توجه داشته باشید که بلافاصله بعد از جدا کردن شاخه از درخت باید برگهای آن را جدا و در جای مرطوب و خنک بگذارید چون پس از جدا کردن شاخه از درخت آب موجود در آوندها به سرعت از طریق برگها تبخیر و موجب خشک شدن شاخه پیوندک خواهد شد.

عکس 1- نمونه ای از یک شاخه پیوندک مناسب و آماده پیوند

عکس 2-  تفاوت پیوندک نامناسب ( وسط ) و مناسب ( طرفین )

عکس 3-  گرفتن برگهای شاخه پیوندک

عکس4-  بسته بندی پیوندک های تهیه شده

عکس5-  بسته بندی پیوندک های تهیه شده

توضیح درباره بسته بندی: بهتر است یرای جلوگیری از ایجاد قارچ ها برروی شاخه های پیوندک قبل از بسته بندی آنها را در یک محلول قارچ کش ضد عفونی کرده و سپس اقدام به بسته بندی و ارسال آن نماییم و حتما آنها را در جای خنک گذاشته تا رطوبت خود را از دست ندهند.

گردآورندگان:مصطفی محمدی گرمارودی

   محمدرضا زحمتی

بیماری شانکر

کنترل بیماری شانکر

     برای کنترل بیماری شانکر که اخیرا در باغات سیب و گیلاس شایع شده است، هرس شاخه های آلوده و حذف بافت های شانکردار در پاییز و یا اوایل بهار و سوزاندن آنها در بیرون از باغ اولین کاری است که به جلوگیری از انتشار بیماری کمک می کند. همچنین باید قیچی باغبانی را بعد از هرس با محلول قارچ کش ترکیبات مس یا الکل ضد عفونی کنیم.
برای کاهش بیماری، بافتهای آلوده و شانکرهای موجود روی شاخه اصلی را با دقت تراشیده و محل های تراشیده شده را با خمیر محتوی قارچ کش پانسمان کنید. عموما سمپاشی کل درختان به نسب 3 تا 5 در هزار با قارچ کش ترکیبات مس می تواند در کاهش بیماری موثر باشد.

کنترل تلفیقی کرم سیب

1- هرس متناسب با رقم و حذف و سوزاندن اندامهای آلوده.
2- آبیاری مناسب با دور آبیاری ثابت.
3- تغذیه مناسب بر اساس آزمون خاک و برگ .
4- کنترل علفهای هرز حاشیه ی باغ و در بین درختان به روش سر زنی به صورت مستمر.
5- ردیابی و مراقبت آفات و بیماریهای گیاهی با استفاده از تله ها و مشاهدات عینی.
6- جمع آوری میوه های آلوده و خسارت دیده از کف باغ و معدوم کردن آن ها برای کاهش جمعیت آفت.
7- توصیه به کارتن پیچی درختان در اوایل تابستان برای جذب فرم زمستان گذران کرم سیب در اطراف کارتن ها  و جمع آوری کارتن ها و سوزاندن آن در اواخر پاییز.
8- توصیه به روغن پاشی زمستانه در کنترل آفت.

آشنایی با پسیل گلابی و راه های مبارزه باآن

     پسیل گلابی که با نام های شیره، عسلک گلابی و یا آفت روغن چراغی نام برده می شود بعد از آتشک(Fire Blight یا Blight) یکی از آفات مهم درختان گلابی در ایران به حساب می آید.در مساله آفات و بیماری ها نکته بسیار مهم شناختن آن و نوع خسارت وارده به نهال و یا درخت بسیار اهمیت دارد، پس اکنون به مطالبی در مورد پسیل میپردازیم.

محل تغذیه و خسارت در درجه اول برگ ها می باشند ولی آفت میتواند از میوه، دمبرگ و حتی پوست شاخه و تنه نیز تغذیه کند.

خسارت آفت به درختان گلابی به صورت های زیر انجام می گیرد:

1- مکیدن شیره گیاهی و ضعیف شدن درختان.

2- ترشح شیره بر سطح برگ ها و میوه ها و اختلال در تنفس و فتوسنتز گیاه و تمرکز اشعه خورشید در محل شیره که با بوجود آوردن حالت ذره بینی در برگ ها سبب سوختگی برگ ها و سپس ریزش آنها می شود.

3- بدشکلی، کوچک شدن و بد طعم شدن میوه ها بدلیل ریختن شیره روی آنها.

4- پسیل گلابی انتقال دهنده بیماری فتوپلاسمی بوده که زوال و مرگ تدریجی درختان گلابی را موجب می گردد.

لازم به ذکر است که خسارت این آفت در مناطق گرم و خشک به مراتب بیشتر از نواحی سرد و مرطوب می باشد. پسیل گلابی زمستان را به صورت حشره کامل در زیر برگهای ریخته شده در اطراف طوقه درخت و در زیر پوسته تنه می گذراند. بر طبق بررسی های به عمل آمده حشرات زمستان گذران همزمان با شروع رشد جوانه های درخت فعال و تخمریزی آنها آغاز می گردد. اولین تخمریزی معمولاً در روی سر شاخه ها و در نزدیکی جوانه ها و بطور دسته جمعی و اغلب به صورت رشته ایی انجام می گیرد حشرات ماده زمستان گذران حدود 200 تا 400 عدد تخم می گذارند که اکثر تخم ها تا قبل از ریختن گلبرگها گذاشته می شوند.

نسل های بهاره و تابستان گذران عمدتاً تخم ها را بر روی برگها و به حالت مجتمع و در نزدیکی رگبرگهای اصلی می گذارند و هر حشره ماده در این فصل قادر است 500 تا 700 عدد تخم بگذارد.

پسیل گلابی با توجه به شرایط آب و هوایی می تواند حدود 5 نسل ایجاد نماید.

کنترل پسیل گلابی

     در خصوص کنترل این آفت می بایست متذکر شد که مبارزه شیمیایی به عنوان آخرین راه حل توصیه می شود. به دلیل اینکه به جهت مصرف بی رویه و خارج از زمان سموم و از بین رفتن دشمنان طبیعی پسیل، آفت طغیان نموده و آفت جدیدی نیز در باغات ظاهر شده که باغدار ناچار به مصرف سموم جدیدی می گردد, لذا با توجه به موارد یافت شده در خصوص کنترل و مدیریت اصولی آفت, توصیه های زیر ارائه می گردد:

1- رعایت فاصله درختان در موقع کشت( هشت در هشت) و هرس و آرایش آنها در پایین آوردن جمعیت آفت بسیار موثر می باشد.

2- ایجاد پوشش گیاهی در سطح باغ نظیر کشت یونجه و شبدر که مانع بالا رفتن درجه حرارات و افزایش رطوبت نسبی گردیده و مانع از افزایش جمعیت آفت می شود.

لازم به ذکر است که حتی الامکان سم پاشی با یکی از سموم فسفره در ساعات خنک و در زمانی که باد نمی آید انجام گیرد. در صورت زیاد بودن ترشحات قبل از سم پاشی, درخت با آب شسته شود.

تذکر اینکه فراموش نشود که پیشگیری همواره بهترین و کم هزینه ترین راه درمان بوده و هست، بنابراین توصیه می شود که ارقام متحمل تر را در باغات خود کشت کنید تا هزینه کمتر و سود بیشتری داشته باشید.